У. Калеснік – мастак

Той, хто быў у падарожжах разам з У. Калеснікам, пэўна, не можа ўявіць яго без любімага фотаапарата. Здавалася нават, што гэта была ўжо і не надта лёгкая ношка ў руках гаспадара. Ды ўсё ж гэта быў заўсёдны ягоны “спадарожнік”, незалежна ад надвор’я. Ён не замінаў гаспадару, які паспяваў і расказваць, і паказваць, і здымаць. У кнізе “Усё чалавечае” Уладзімір Калеснік успамінае, як у 1963 годзе запрапанаваў Янку Брылю “аб’ездзіць” свой нядаўна куплены “Масквіч”. Падчас падарожжа па Слонімшчыне і Наваградчыне меркавалі рэалізаваць сваю задуму: “Зрабіць альбом Міцкевічавых памятных мясцін”. Да гэтага, як зазначае аўтар, “ужо нямала пахадзілі пешкі, паездзілі на веласіпедах, потым на Брылёвай “Волзе”, шукаючы рэліктаў, цяпер прыйшоў апошні этап дазбірвання і пераздымання таго, што не ўдалося, і таго, што было добрым, а магло б атрымацца яшчэ лепшым”.

За гэтымі радкамі – патрабавальнасць Майстра, Мастака да сябе, да таго, што аддаваў на суд гледачоў. Не раз хадзіў і ездзіў дарагімі сцежкамі з блізкімі людзьмі, яшчэ і яшчэ раз углядаўся ў такія розныя і такія дарагія краявіды, умеў лавіць непаўторныя імгненні ды так і пакінуць ужо як вечныя імгненні, адбіткі часу, адбіткі чуйнага сэрца і ўражлівай душы. У гэтым – сутнасная рыса і пісьменніка, і фотамайстра, і разьбяра: выштукаваную рэч – абгладзіць, выпеставаць, адабраць толькі найлепшае, тое, што адпавядала ягонаму высокаму эстэтычнаму густу.

Уладзімір Калеснік імкнуўся як найвыразней, найтанчэй паказаць рамантычны дух мясцінаў Наваградчыны ў фотавыявах, паказаць так, каб яны адпавядалі паэтычным апісанням А. Міцкевіча. Трэба было дасканала ведаць самога паэта, народжанага гэтай зямлёю, адчуваць дух гэтых мясцінаў, каб стварыць фотапаэму пра край, што натхняў геніяльнага паэта. Трэба было, аднак, як заўважае У. Калеснік, каб і абставіны паспрыялі творчай удачы: “Вазьміце той жа Наваградскі замак, каб выява яго стала падобнай на Міцкевічавы рамантычныя апісанні, трэба было ўлавіць момант, калі на небе з’явяцца “рамантычныя” аблокі і цераз таямнічы заслон выгляне краёчак сонечнага дыска, кране праменнямі хмурае неба і падсвеціць руіны трывожным бляскам”.

Творчая задума У. Калесніка рэалізавалася. Сапраўды, здымкі Наваградскага замка атрымаліся такія, як хацелася іх аўтару: каб яны былі, “як і апісанні ў Міцкевіча, – начнымі, таямнічымі”. У кнізе “Усё чалавечае” – ужо праз сорак гадоў – аўтар прызнаецца, як нялёгка было дасягнуць такой адпаведнасці, такой настраёвасці ў здымках. Пейзажы атрымаліся высокамастацкія, як сапраўдныя карціны, хоць гэта вымагала не толькі тонкага адчування прыроды, але і тэхнічнага ўмельства ды пэўных “творчых падманаў”. “Я навучыўся выкарыстоўваць каляровыя фільтры, адпаведныя насадкі на аб’ектыў.

Фотамайстар У. Калеснік сказаў сваё прачулае слова пра Беларусь – пра родную Наваградчыну, Берасцейшчыну, пра вольны Нёман і яго непаўторныя краявіды, пра неба і зямлю, пра іх красу і сілу, пра людзей свайго краю.

Фотаздымкі, зробленыя У. Калеснікам да кнігі “Я з вогненнай вёскі”, дазваляюць убачыць тых, хто прайшоў праз пекла агню, ды ўсё ж цудам застаўся жывы. Гэта партрэты людзей, у вачах, на твары якіх – “невыносная тэмпература чалавечага болю...”.

Вынік працы фотамайстра – і ў кнігах беларускіх пісьменнікаў, і ў кнігах пра іх. Фотавыявы У. Калесніка адкрываюць гісторыю, красу роднае зямлі, якая дала чалавецтву геніяльных людзей, зямлі, якую так узнёсла любіў ён сам.

У юнацтве марыў стаць мастацтвазнаўцам. І хоць выявівіўся найбольш поўна як літаратуразнаўца, усё ж на працягу ўсяго свайго жыцця захапляўся жывапісам і пакінуў цэлы шэраг лірычных пейзажаў, а таксама і некалькі  партрэтаў.

У. Калеснік меў сапраўды залатыя рукі, бо стварыў арыгінальныя мастацкія творы з дрэва. Разьбяр, які ў прыродным матэрыяле ўбачыў і ажывіў сваім талентам цікавыя вобразы.

У гэтых працах – ягоная Душа.